Friday 17 October 2008

Become familiar

ผมเคยเขียนไปแล้วหลายครั้งว่ามนุษย์ทุกคนจริงๆ แล้วน่ะไม่ชอบความเปลี่ยนแปลง บางทีถึงขั้นไม่ยอมรับความเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นเลยด้วยซ้ำ


ถามว่าทำไมผมถึงพูดอย่างนั้นล่ะ? คนเรายอมรับความเปลี่ยนแปลงได้เสมอจริงไหม? ผมจะขออธิบายความคิดของผมดังนี้นะครับ

  • คนเราน่ะ ไม่ชอบความเปลี่ยนแปลง หมายถึงว่า จริงๆแล้วคนเราทุกคนน่ะจะยึดติดว่ามันต้องเป็นอย่างนั้นอย่างนี้ อยู่กับบางสิ่งบางอย่างจนคุ้นเคย พอไม่มีมันก็รู้สึกเหมือนขาดอะไรไป แล้วจะทำอย่างไรถ้าขาดมันไป คิดรกสมองไปกันใหญ่ ตัวอย่าง เมื่อสักครู่ internet ของผมเสียใช้ไม่ได้ประมาณชั่วโมงหนึ่ง ผมก็คิดอยู่นั่นแหละว่าถ้าไม่มี internet แล้วผมจะเป็นอย่างไร แล้วที่ใช้ไม่ได้เป็นเพราะ provider ของผม หรือเปล่า เฝ้าโทรศัพท์หาเพื่อนที่ใช้ provider เดียวกับผมว่าของเขามีปัญหาหรือเปล่า สรุปเป็นที่ provider แหละ นี่กระมังที่ผมไปกังวลใจกับความเปลี่ยนแปลง

  • คนเรามีโมเดลในทุกเรื่องอยู่เสมอถ้าไม่มีก็จะพยายามสร้างขึ้นมาเสมอ และก็พยายามคิดว่ามันต้องเป็นไปตามโมเดลนั้นอยู่เสมอด้วย งงมั๊ยเรื่องนี้ ผมจะอธิบายให้ฟัง เวลาเราพบกับสิ่งใหม่ เรามักคาดหวังไงว่ามันต้องเป็นอย่างนั้นเป็นอย่างนี้แน่ๆ พอไม่เป็นก็จิตตก แล้วการคาดหวังของเรานั้นว่าโมเดลนั้นๆ ของเราเป็นอย่างไร มันก็จะขึ้นอยู่กับว่าเราคุ้นเคยกับอะไร ร้อยทั้งร้อยมันจะเป็นไปตามความคุ้นเคยของเรา เรื่องนี้ใครงงผมจำได้ว่ามีหลายคนที่คิดอย่านี้นะ ลองไปอ่านปรัชญาของตั้งแต่ เพลโต โสเครติส อริสโตเติล ซิ เขาก็คิดอย่างนี้ (แนวคิดเรื่อง Form กับ Idea นั่นแหละ) แต่ผมไม่ได้เอาไปเปรียบกับเขาเหล่านั้นนะ แค่นึกได้ขึ้นมาเท่านั้นเอง ก็เลยเอามาคิดดู เขาคิดว่าเม็ดมะม่วงคือ form มันจะโตไปเป็นต้นมะม่วง (นึกภาพต้นมะม่วงซิ) อันนี้เป็น Idea แต่สมัยนั้นอาจจะจริงเพราะมะม่วงไม่มี หรือไม่ก็มีแต่มะม่วงไงคงไม่มีหลายพันธุ์เช่นปัจจุบัน แต่ถ้าเป็นปัจจุบันนะ เม็ดมะม่วงมันยังโตเป็นมะม่วงเปรี้ยวได้เลย

  • คนเราน่ะ ไม่ค่อยยอมรับความเปลี่ยนแปลง แค่ชื่อก็เห็นได้แล้วว่าความเปลี่ยนแปลงน่ะ มันต้องอาศัยการยอมรับ มันเป็นความแปลกแยกที่เข้ามาเป็นส่วนหนึ่งของชีวิต หากยึดติดมากเราก็ต้องทำใจยอมรับให้มาก ใครยอมรับได้ดีกว่าก็จะได้เปรียบ ตัวอย่างที่ผมเคยยกมาแล้วคือ พอมีการจากลา เราต้องยอมรับให้ได้ว่าเป็นเรื่องปกติในการจาก และต้องไม่แปลกแยกไปจากความเป็นจริงข้อนี้ เราต้องมีชีวิตอยู่กับความเปลี่ยนแปลงได้ตลอดเวลานะครับ เพราะเมื่อเราสามารถอยู่ร่วมกับความเปลี่ยนแปลงแล้ว ความเปลี่ยนแปลงจะกลายเป็นความคุ้นเคยที่เราไม่จำเป็นต้องยอมรับ แต่เราจะสามารถดำเนินชีวิตของเราบนพื้นฐานแห่งความเปลี่ยนแปลงได้อย่างไม่รู้สึกแปลกแยกเลย

ดังนั้นเอาเข้าจริง ในเรื่องนี้ทางพุทธศาสนาก็สอนไว้แล้ว ไม่ใช้เรื่องอะไรที่แปลกใหม่เลย มันก็อเรื่องของไตรลักษณ์นั่นเอง ก็คือ อนิจจัง ทุกขัง อนัตตา เมื่อไรก็ตามที่เราปล่อยวางได้ว่าทุกอย่างมันไม่เที่ยง และที่สุดทุกอย่างมันก็เกิดขึ้นมา ตั้งอยู่ แล้วก็ดับไป เราก็ไม่จำเป็นต้องทำใชยอมรับการดับไป หากแต่เพียงรับรู้ถึงการดับไปนั้นก็พอแล้วครับ



ป.ล. ทั้งหมดนี้เป็นความเห็นส่วนตัวนะครับ ไม่จำเป็นต้องเห็นด้วยกับผม แค่รับรู้ว่าผมคิดยังไงก็พอ

No comments: